بلبرینگ صنعتی

بلبرینگ (Ball Bearing) نوعی بیرینگ (Bearing) از دسته بیرینگ های غلتشی می باشد. نکته ای که در مورد این بیرینگ وجود دارد چرخان بودن عنصر غلتان در ساختار آن است. بین کنس بیرونی و کنس داخلی بلبرینگ، تعدادی ساچمه های توپی به شکل گوی های کوچک وجود دارد که نیرو و فشار وارده را از لایه بیرونی به لایه داخلی منتقل می کند. توپی بودن این عناصر غلتان منجر به نامگذاری این بیرینگ با نام Ball Bearing شده است. بلبرینگ های صنعتی کاربرد وسیعی در صنعت خودروسازی، صنعت فولاد، صنایع هوایی و صنایع غذایی دارند.

بلبرینگ صنعتی که باعنوان یاتاقان توپی نیز شناخته می شود، از جمله ابزارآلات مهم و پرکاربردی است که در بسیاری از دستگاه ها و تجهیزات صنعتی، نقش ویژه و موثری دارد. این گروه از لوازم صنعتی که در خانواده یاتاقان ها قرار دارند، بلبرینگ صنعتی با توجه به خاصیت چرخشی خود در صنایع مهم تولیدی نظیر صنعت خودروسازی و یا تولید انواع موتور که وجود چنین قابلیتی ضروری است، به کار برده می شود. درواقع کارکرد اصلی و مهم بلبرینگ ها، تحمل بارهای شعاعی و محوری در بخش های دارای تنش است و کمک می کند که اجزای مختلف یک دستگاه صنعتی بدون سایش به راحتی بر روی یکدیگر بچرخند. بنابراین استفاده از این قطعات کارآمد موجب کاهش اصطکاک نیز خواهد شد چراکه مانع از کشیده شدن سطوح بر روی هم می شود.

کاربرد اصلی بلبرینگ صنعتی چیست؟

اصلی ترین کاربرد بلبرینگ صنعتی را می توان کاهش اصطکاک بین سطوح دوار و متحرک دانست. به موجب استفاده از بلبرینگ های صنعتی تماس بین سطوح کاهش یافته و در نتیجه بهره وری و راندمان سیستم ارتقا پیدا می کند. بلبرینگ محور را به طوری حفظ می کند که از لق زدن آن جلوگیری شود. بنابراین از حرکت جانبی محور و برخورد قسمت های ثابت و متحرک جلوگیری خواهد شد. کاهش هزینه نگهداری و تعمیرات، افزایش طول عمر سیستم های صنعتی و کاهش صداهای ناهنجار و جلوگیری از استهلاک سیستم های صنعتی از دیگر مزیت های استفاده از بلبرینگ صنعتی می باشد.

از بلبرینگ صنعتی در چه صنایعی استفاده می شود؟

کاهش تماس زاویه ای، بهبود حرکات دورانی و کاهش استهلاک مهمترین کاربردهای بلبرینگ صنعتی است. از بلبرینگ صنعتی در صنایعی چون پتروشیمی، کشاورزی، صنایع غذایی، تجهیزات پزشکی، صنعت فولاد، دوچرخه سازی، ساعت سازی، صنایع هوایی و خودروسازی استفاده های فراوان می شود. به عنوان مثال در صنعت خودروسازی از بلبرینگ صنعتی در بخش های مختلف خودرو چون چرخ ها، فرمان، آینه، درب، برف پاک کن، دینام، صندلی ها و موتور خودرو و شیشه های برقی استفاده می شود.

جلوگیری از لغزش فرمان خودرو و استیبل شدن آن به موجب حضور بلبرینگ می باشد. در صنعت کشاورزی نیز می توان کاربرد اصلی بلبرینگ ها را در ماشین آلات کشاورزی چون کمباین، خرمن کوب، تراکتور، موتورهای پمپ آب و ماشین آلات شخم زنی به وضوح رویت کرد.

نکات ایمنی استفاده از بلبرینگ صنعتی چیست؟

بلبرینگ ها قادر به دفع نیروهای محوری و شعاعی هستند البته تا زمانی که بار وارده توسط این نیروها بار سنگین نباشد. بنابراین بلبرینگ ها می توانند بارهای سبک شعاعی و محوری را دفع کنند. در صورت ازدیاد فشار، احتمال شکستگی و دفرمه شدن ساختار ظاهری بلبرینگ بالا خواهد رفت. از بلبرینگ برای دفع نیروهای Radial و Thrust استفاده می شود. افزایش فشار می تواند منجر به خرد شدن گوی های بلبرینگ شود. بنابراین بسیار مهم است که در صورت اعمال فشارهای سنگین از رولبرینگ به جای بلبرینگ استفاده شود.

آشنایی با انواع بلبرینگ های صنعتی

بلبرینگ های صنعتی دارای انواع مختلفی هستند. دسته بندی بلبرینگ های صنعتی بر اساس زاویه، شیوه اتصال محورها، دور چرخش، جنس بلبرینگ و نوع ساچمه های غلتان در ساختار بلبرینگ صورت می پذیرد.

انواع بارهای وارد بر بلبرینگ های صنعتی

پیش از آنکه به بیان ویژگی های هر یک از انواع بلبرینگهای صنعتی بپردازیم، بهتر است در ابتدا به انواع بارهایی که به این بلبرینگ ها وارد می شود بپردازیم. به طور کلی بارهای وارده به بلبرینگ های صنعتی نقش بسیار مهمی در انتخاب و طول عمر این بلبرینگ ها دارند. چرا که این بارها به صورت متناوب و دوره ای به بلبرینگ ها وارد شده و در ان ها خستگی ایجاد می کند. به طور کلی بارهای وارده به بلبرینگ ها به دو دسته کلی تقسیم بندی می شوند که از جمله آنها می توان به موارد زیر اشاره کرد:

    بارهای شعاعی

    به طور کلی زمانی که المان های موجود روی شفت در اثر توان ورودی از موتور، شروع به دوران می کنند، بارهایی را در جهت شعاعی به بلبرینگ وارد می کنند. این بارها عمدتا ناشی از حرکت چرخ دنده ها، چرخ زنجیرها و تسمه و پولی های موجود روی شفت هستند.

    بارهای محوری

    برخی از المان هایی که روی شفت وجود دارند، علاوه بر تولید بار شعاعی، بار محوری نیز ایجاد می کنند. یکی از انواع این المان ها، چرخ دنده های هلیکال هستند. این چرخ دنده ها سر و صدای کمتری نسبت به چرخ دنده های ساده دارند اما همانطور که گفته شد، نیروی محوری به بلبرینگ ها اعمال می کنند.

بلبرینگ کف گرد

بلبرینگ کف گرد را با نام بلبرینگ پنجاه و یک هزار می شناسند. این بلبرینگ حرکتی بسیار نرم و روان را ایجاد می کند و از سایش قطعات متحرک روی همدیگر جلوگیری می کند. بلبرینگ کف گرد دارای انواع سه تکه و پنج تکه می باشد. این بلبرینگ برای اعمال نیروی شعاعی انتخاب مناسبی نیست با این حال نصب بسیار ساده ای دارد.

بلبرینگ تماس زاویه ای

این نوع از بلبرینگ صنعتی با نام بلبرینگ هفت هزاری معروف است و در آن حلقه های داخلی و خارجی دارای زاویه نسبت به یکدیگر می باشند. بزرگ تر شدن زاویه منجر به بالا رفتن میزان تحمل فشار بار توسط بلبرینگ می شود.

از بلبرینگ تماس زاویه ای در دستگاه های تراش، CNC، دستگاه فرز و ماشین آلات صنعتی استفاده می شود. بسیار مهم است که در بلبرینگ تماس زاویه ای باز محوری سنگین به سمت شیار ساچمه خور هدایت نشود. این نکته در مورد شیوه نصب بلبرینگ باید رعایت گردد.

بلبرینگ خود تنظیم

این بلبرینگ که با نام بلبرینگ دو هزار معروف است دارای دو ردیف ساچمه و یک حلقه بیرونی مشترک می باشد. به دلیل بهره مندی از انحنا در شیار ساچمه ها قادر به از میان برداشتن و تنظیم انحرافات و غیر هم راستایی ها در شفت بلبرینگ خواهد شد.

بلبرینگ مقطع باریک

بلبرینگ مقطع باریک شبیه به بلبرینگ شیار عمیق است و در صنایع هوایی، فیکسچرهای جوشکاری و ربات های صنعتی استفاده فراوان دارد. ابعاد مقطع در این بلبرینگ های صنعتی نسبت به قطر آن ها بسیار کم است و به همین دلیل فضای کمی را اشغال می کنند و منجر به افزایش دقت می شوند

کاربرد انواع بلبرینگ صنعتی در صنایع مختلف از قرار زیر می باشد:

1. صنایع نظامی

2. صنایع غذایی

3. صنعت پتروشیمی

4. صنعت کشاورزی

5. صنایع پزشکی

6. صنعت داروسازی

7. صنایع هوافضا

کاربرد انواع بلبرینگ صنعتی

همانطور که در ابتدای این مطلب نیز اشاره شد، از آنجا که قابلیت دورانی و کاهش تماس سطوح و اصطلاک، اصلی ترین عملکرد بلبرینگ صنعتی محسوب می شود، می توان کاربردهای گسترده و فراوان این ابزار را در اغلب لوازم و دستگاه های موجود در محیط های صنعتی مشاهده نمود. درواقع امروزه یکی از ضروریات عمده و مهم جهت کارکرد دستگاه ها در بیشتر صنایع، وجود انواع بلبرینگ است و اکثر کارخانه ها برای استفاده از تجهیزات خود نیازمند این دسته از قطعات می باشند. چراکه تمام لوازم موتوری برای عملکرد چرخشی خود به نوعی نیازمند این گروه از لوازم هستند و به جرأت می توان آن را از ملزومات خطوط تولیدی و صنعتی دانست. همچنین نقش بلبرینگ ها در پیشرفت تکنولوژی و طراحی ربات ها نیز انکارنشدنی می باشد و از همین رو، مورد توجه و استفاده بسیاری از صنایع قرار گرفته است.